Opieka nad dziećmi do 12 miesiąca życia
Pierwsze 12 miesięcy życia dziecka nazywa się okresem niemowlęctwa. To czas intensywnych zmian. W pierwszym roku życia dziecko najpierw wymawia pierwsze sylaby, a następnie słowa, siada, raczkuje i próbuje wykonać pierwsze nieśmiałe kroki. W tym okresie pojawiają się również pierwsze zęby mleczne, a dziecko zaczyna jeść pokarm inny niż mleko matki, zaczyna rozpoznawać ludzi z otoczenia i reagować na swoje imię.
W pierwszym roku życia dziecko przechodzi przez kolejne etapy rozwoju, którym towarzyszą określone zachowania i umiejętności. Warto jednak pamiętać, że każde dziecko rozwija się na swój sposób, w swoim własnym tempie. Dlatego też nie jest konieczne, aby rodzice przy ocenie swojego dziecka kierowali się oceną i porównaniem z innymi dziećmi.
Obserwacja rozwoju dziecka w pierwszym roku życia jest niezwykle ważna.
Nie chodzi tu o wykazanie umiejętności dziecka przed znajomymi, ale o ich właściwą ocenę i wczesne rozpoznanie ewentualnych zaburzeń.
Często rodzice popełniają błędy, obserwując swoje dziecko. Jak już wspomniano, głównym błędem jest ocena jego rozwoju w porównaniu z rówieśnikami. Każde dziecko jest wyjątkowe, ponieważ nawet wśród bliźniaków obserwowany jest rozwój niesynchroniczny.
Drugim błędem jest to, że rodzice spędzają zbyt wiele czasu na umiejętnościach, które dziecko opanowało lepiej niż inne, ignorując jednocześnie inne ważne dla wieku dziecka sprawy. Czasami rodzice nie chcą zauważać lub zbyt długo nie zwracają uwagi na niektóre niedociągnięcia, mając nadzieję, że dziecko nadrobi je później. „Trudno, że nasze dziecko nie potrafi jeszcze chwytać w rączki zabawkę ale za to ładnie się uśmiecha”, tak myślą.
Jednak rozwój dziecka w pierwszym roku życia jest procesem systemowym, który zachodzi jednocześnie w różnych układach jego ciała. Dlatego rodzice powinni zwracać uwagę na jego różne aspekty.
Na jakie aspekty rozwoju dziecka rodzice powinni zwrócić uwagę
Jeśli mówimy o rozwoju fizycznym dziecka, ważne jest, aby zwrócić uwagę na prawidłowe funkcjonowanie zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, smaku, zapachu. Ponadto ważne jest, aby zwrócić uwagę na umiejętności motoryczne. Stopniowo ruchy dziecka stają się bardziej precyzyjne, dłonie i palce są bardziej zwinne, aby uchwycić obiekt. Dziecko zaczyna się czołgać, obracać, potem chodzić i w końcu utrzymywać równowagę.
Rozwój społeczny dziecka obejmuje jego rozwój emocjonalny, zdolność do komunikowania się z innymi i sygnalizowania swoich potrzeb.
Rozwój poznawczy jest już największą aktywnością nerwową. Chodzi o umiejętności logiczne, język i nabycie zrozumienia przestrzennego, rozeznanie w kolorach, proporcjach, postrzeganiu muzyki.
Czasami rodzice są bardzo zaniepokojeni faktem, że rówieśnicy dziecka opanowali już pewne umiejętności do perfekcji, a ich dziecko nie. Jeżeli umiejętności dziecka znacznie odbiegają od normy, należy natychmiast skonsultować się z pediatrą. W końcu niezwłoczna reakcja na opóźnienia rozwojowe dziecka pomoże je skorygować.